بیماری ایدز یک بیماری عفونی واگیرداراست که عامل ایجاد آن ویروسی به نام اچ آی وی (HIV) می باشد.
نام اچ آی وی از این کلمات گرفته شده (human immunodeficiency virus )
یعنی ویروس نقص ایمنی انسانی؛ این ویروس پس از ورود به بدن به داخل گلبولهای سفید بنام CD4 که دفاع بدن را بعهده دارند رفته و تا مدتهای طولانی هیچ علامتی ایجاد نمی کند و بتدریج شروع به تکثیر نموده و موجب کاهش تعدادو کارایی این نوع گلبولهای سفید می گردد.
ایدز مرحله نهایی ابتلا به ویروس hivاست یعنی وقتی ویروس سیستم ایمنی بدن انسان را به قدری ضعیف کرده که دیگر نتواند در مقابل عفونت های فرصت طلب که سیستم ایمنی بدن به طور عادی آنها را مهار می کرده محافظت کند و در نتیجه فرد دچار انواع عفونتها و سرطانها و نهایتا مرگ می شود.
راه های انتقال بیماری :
ا. خون و فراورده های خونی آلوده
۲. تزریق با سرنگ آلوده و مشترک واعتیاد تزریقی
۳. تماس جنسی محافظت نشده
۴. مادر به کودک
استفاده از وسایل تیزو برنده غیر استریل و آلوده به خون
مهمترین راه های پیشگیری از بیماری:
۱.داشتن رفتار سالم و پرهیز از روابط جنسی خارج ازچارچوب خانواده و وفاداری به خانواده
۲. پرهیز از اعتیاد تزریقی
۳. پرهیز از مصرف مواد محرک و روانگردان ،الکل و مواد مخدر
راه هایی که باعث انتقال بیماری نمی شود:
۱. خوردن و آشامیدن از ظروف مشترک
۲. نیش حشرات
۳. از راه تنفس(عطسه و سرفه )
۴. تماسهای معمولی دست دادن روبوسی کردن
۵. استخر حمام
۶. استفاده از وسایل عمومی مانند تلفن وسایط نقلیه
موج اول بیماری: از اواسط دهه ۶۰ از طریق انتقال خونهای وارداتی آلوده اولین مورد شناسایی شد که با برنامه ریزی برای آزمایش خون ها ،انتقال از این طریق به کمتر از یک درصد و حتی صفر رسیده است.
موج دوم بیماری: از اواسط دهه ۷۰ با اپیدمی hivدر بین زندانیان و مصرف کنندگان تزریقی مواد مخدر آغاز شد،که با اجرای برنامه های کاهش آسیب در این گروه تا اواخر دهه ۸۰ از سرعت شیوع ایدز بین مصرف کنندگان تزریقی مواد مخدر انتقال از این طریق نیز کاسته شد.
موج سوم ایدز :
در چند سال اخیر نشانه ها حاکی از آن است که انتقال جنسی بطور مداوم افزایش یافته و خصوصا در بین نوجوانان و جوانان مشاهده شود . همچنین در سالهای اخیر شواهدی مبتنی بر افزایش تعداد در زنان مبتلا به hivنیز مشاهده شده و این نگرانی را بدنبال دارد که در صورت عدم کنترل آن شاهد افزایش تعداد کودکان مبتلا نیز خواهیم بود، پدیده ای که از به آن موج سوم همه گیری اچ آی وی اطلاق می شود.
مهرداد شریفی ریئس مرکز بهداشت اهواز غرب