امروزه تهدید جدی بنیان های فکری و سلامت مدیریت جامعه که مانع از واکاوی رویدادها و حوادث و شناخت مطالبات و نیازها می گردد و سطحی نگری را در تصمیم سازیها ی مدیریتی تقویت می کند و باید آن را ویروس ابتلای بیماری خودشیفتگی مدیران دانست آفت تملق است.
بزرگان و علمای علم اخلاق و دانشمندان در ذم تملق بسیار گفته اند که ضرورت ویروس زدایی از نهادهای اجرایی بیش از همیشه احساس می شود.
امام علی (ع ) می فرماید :(الثناء باکثر من الاستحقاق ملق: ستودن بیش از آنچه که سزاوار است چاپلوسی است) این امر در گفتمان مدیریتی موجب نفی اصل شایسته سالاری در مناسبات و بکار گیری نیروی انسانی خواهد شد و برای جامعه ای که قابلیتهای انسانی ارزشگذاری نگردند و چینش عوامل انسانی درون سیستم به استعداد و تواناییها التفات ننماید نمی توان پیشرفت و شکوفایی را متصور نمود و سرمایه سوزی را همراه خواهد داشت.
صاحب نظران حوزه علوم اجتماعی نیز اعتقاد دارند پدیده تملق به دلیل کتمان شناخت از ظرفیتها و حرکت در راستای تایید شرایط موجود بدون توجه به نقد و نظارت و ارزیابی از عملکرد و نیز چشم پوشی از کیفیت خدمات و برجسته کردن کمیت یکی از بلا یای روابط اجتماعی شهروندان و هدررفت منابع بشمار می آید و در تولیدعدم همدلی و وحدت جامعه نقش بنیادین دارد زیرا در دامن زدن به تفاوتها از یک سو و القای حس غرور به مجریان در سوی دیگر به حفظ وضع موجود و ممانعت از تغییر می اندیشد که درنهایت به رویگردانی مردم از حاکمیت منتهی خواهد شد.
امیرمومنان علی بن ابیطالب(ع) می فرمایند« آن که ستایش کند تو را به چیزی که در تو نیست,استهزا کرده تو را, اگر حاجت او را روا کنی در استهزا و تمسخر تو تاکید کند.» بی صداقتی در تعارض با ارزشهای اخلاقی است که با ذهنیتی مملو از داشته های رویایی و ساختن بنیانهای پوشالی همراه با لطیفه ها به فراموش کردن واقعیتها و زدودن ارزشهای اجتماعی می پردازد که این ویژگیها نمونه بارز صداقت گریزی متملقان است و مسیر انسان را به بیراهه می کشاند و روابط انسانها را مخدوش می نماید و حاصلش انزوای سرمایه های فکری جامعه و رشد کوتوله ها است.
همچنین امیر المومنین امام علی(ع) می فرماید: لاتصحب المالق فیزین لک فعله و یود انک مثله: با چاپلوس رفاقت مکن که او با چرب زبانی تو را اغفال می کند، کار ناروای خود را در نظرت زیبا می نماید و دوست دارد که تو نیز مانند او باشی) متاسفانه میدانداری این سنخ با حربه سعایت و بلاهت همراه باتکیه بر امور سلبی بیش از موارد ایجابی موجب شیوع و استیلای بدگمانی و منفی گرایی در نگاه جامعه می شود و هر روز بر غلظت آن افزوده می گردد و ظاهر سازی ها ،خود نمایی ها ،آرایه ها و اغراق در عملکرد عادت خواهد شد.
رسول گرامی اسلام می فرمایند: (لیس من خلق المومن الملق: تملق از منش و اخلاق انسان با ایمان نیست) انسان مومن دارای ویژگیهایی است که با این ویژگیها از دیگران ممتاز می گردد و با منشی آزاد ظلم ستیزی و خدمت به همنوعان را در توکل به خدا می داند و بر هیچ نیرویی بجز خالق هستی تکیه نمی کند و آخرت خویش را به هیچ بهایی نمی فروشد و زبانش برای بیان خوبیها و زیباییهایی که افریده آفریدگار هستند می چرخد و او را مورد ستایش قرار می دهد و آینه دوست خویش است و در قاموس وی تملق معنایی ندارد وقتی از ایمان فاصله گرفته شود و زبان به مدح غیر گشوده شود یعنی گسترش بهتان برای حذف دیگران و ظهور زشتیها همراه با آلوده شدن جوارح به ریا و ظاهر بینی و گذشتن از منافع جمعی انسانها و صرفا”دیدن خواسته های خویش ، می بینیم که درخشش ستاره ها در درون سپهر جامعه رو به افول خواهند گذاشت.
مقام معظم رهبری در جمع تعدادی از معلمان که امر تعلیم و تربیت را بعهده دارند فرمودند:«اظهار محبت منتهی نشود به گفتن و بیان تعبیراتی که مبالغه‌آمیز بودن آنها برای همه آشکار است؛ از تعبیراتی اسم نیاوریم که مخصوص بزرگان عالم آفرینش است، مربوط به معصومین است، مربوط به انبیاء و اولیا است؛ ما این فرهنگ را نباید در جامعه گسترش دهیم» تا با این رهنمودها ، معلمین خط مشی کلی تربیتی نظام را بهتر بشناسند و نفی تملق را به عنوان یک تکلیف دینی به دانش آموزان انتقال دهند.
تاریخ سرشار از حکایتهاست باید ازسرنوشت برخوردبا چاپلوسان و رفتارهای مطلوب بعضی از نامداران جاودانه تاریخ با این پدیده عبرت گرفت که رسم جاودانگی در میزان است و تملق میزان شکن است و با همین خصیصه سرچشمه فساد و تباهی هر حکومت شناخته میشود.شیوع تملق را جدی بگیرید.
