روزنامه همشهری نوشت: «واکسن کووید-۱۹ به معنای واقعی حکم طلا پیدا کرده است؛ تا جایی که مجرمان سایبری و کلاهبرداران دارویی آن را وسیلهای تازه برای اعمال مجرمانه خود قرار دادهاند. به همین دلیل دولتها لایههای جدید امنیتی برای جلوگیری از دزدی این داروی جدید بیولوژیک یا دستورالعملهای دیجیتال آن ایجاد کردند. بارزترین نشانه امنیتی بودن این محصول دارویی و حملونقل آن، حضور نیروهای مسلح آمریکایی در مرکز توزیع واکسن و همچنین اسکورت وسیله نقلیه حامل آن بود.
«ژنرال مایکل مککوری» مدیر امنیت عملیات OperationWarpSpeed در اینباره میگوید: در طول فرایند تولید تا بارگیری، حمل و توزیع واکسن فایزر علاوه بر حفاظت از مالکیت معنوی، حافظ اطلاعات و همچنین محصول فیزیکی بودهایم. بسیاری از افراد علاقهمند هستند بدانند ما چه کاری انجام میدهیم. منافع خارجی مانند سرویسهای اطلاعاتی، عناصر مجرمانه و افرادی وجود دارند که دوست دارند در این فرایند اخلال ایجاد کنند.
پیگیری مجرمانه
میلیاردها دوز واکسن در یک اتفاق تاریخی بینظیر در سراسر جهان حمل و توزیع خواهد شد. هر قدم از این اتفاق توسط رسانهها پیگیری میشود. خروج نخستین کامیونهای حامل واکسن فایزر و مدرنا از طریق تلویزیون پخش مستقیم شد. یک میلیون و ۷۰۰ هزار مرگ در جهان به واسطه کووید-۱۹، تولیدکنندگان و شرکتهای تدارکاتی را با فشار بیسابقهای برای حمل سریع و در عین حال کنترل دقیق دما و دقت در تحویل این واکسن روبهرو کرده است.
کارشناسان میگویند گروههای سازمانیافته مجرمانه از ارزش هر دوز واکسن اطلاع دارند و به دنبال راههایی برای ایجاد اختلال در حمل و دسترسی به این واکسن ارزشمند هستند. اوایل ماه گذشته میلادی شرکت تابعه امنیتی IBM گزارشی در مورد عوامل مخرب سایبری منتشر کرد که زنجیره سرد واکسن کووید-۱۹ را هدف قرار داده بود. در اقدامی غیر معمول متناسب با شرایط اضطراری ملی، دولت ایالات متحده امنیت مضاعفی را بالاتر از اقدامات سختگیرانهای که شرکتهای دارویی و ارائهدهندگان حملونقل آنها معمولا دارند، فراهم کرده است. طبق گفته انجمن حمایت از دارایی حمل شده در برخی از نقاط جهان، کامیونهای حامل واکسن احتمالا توسط یک تیم نیروی انتظامی مسلح برای اطمینان از رسیدن امن این محصول، اسکورت خواهند شد. مهمترین دلیل برای حفاظت چندلایهای در مسیر حمل و توزیع واکسن فایزر این است که واکسنهای دزدیده شده میتوانند در بازار سیاه به فروش برسند یا حتی با رقیقشدن به بدترین شکل ممکن استفاده شوند که میتواند به قیمت جان فرد تمام شود. حتی زمانی که داروهای دزدیدهشده بازپس گرفته میشود، باید معدوم شوند؛ چرا که به احتمال زیاد در دمای مناسب نگهداری نشده و دیگر اثری ندارند. انجمن حمایت از دارایی حمل شده ماه گذشته در بیانیهای اعلام کرد: هزینه واقعی یک محموله دارویی دزدیده شده به دلیل اثر دومینویی که ایجاد میکند، بین ۵ تا ۷ برابر ارزش محصول، خسارت میزند. از دست رفتن محصول به طور واضحی یک تهدید بزرگ به حساب میآید اما آلودگی محمولههای دارویی حین حمل بار حتی اگر واقعا به سرقت نرود میتواند به همان اندازه آسیبرسان باشد.
حملات سایبری
یک نیروی امنیتی IBM میگوید: مجرمان فضای مجازی چندی پیش ایمیلهای فیشینگ و فیشینگ فیش به مدیران و سازمانهای جهانی درگیر در ذخیرهسازی و انتقال واکسن برای برداشتن اعتبار حساب ارسال کردند. به گفته او کمپین فیشینگ واکسن کووید-۱۹، ۶ کشور و سازمانهایی را هدف قرار داده است که احتمالا با برنامههای Gavi، اتحاد واکسن و برنامه بستر بهینهسازی تجهیزات زنجیره سرد مرتبط هستند. آنها حتی به یونیسف رحم نکردند. این که چه کسی پشت این برنامه هک قرار دارد مشخص نیست اما کارشناسان امنیت سایبری روسیه و سایر کشورهای در حال ساخت واکسن را به تلاش برای دزدیدن اطلاعات واکسن و سایر درمانها متهم میکنند.
پلیس اروپا – آژانس اجرای قانون اتحادیه اروپا – نیز نسبت به فعالیتهای دارکوب و هک مربوط به واکسن در جریان توزیع جهانی واکسن کووید-۱۹ به جهان هشدار داد. این آژانس به جمعی از متخصصان امنیتی که نگرانیهایی در باب حملات گسترده به برنامه واکسیناسیون دارند پیوسته است. این نگرانی به دنبال کشف عملیاتی سایبری برای واکسن آنفلوآنزای جعلی در اکتبر که در مکزیک رخ داد، به وجود آمد و احتمال میرود که هکرها به دنبال فرصتی برای انجام چنین عملیاتی در خصوص واکسن کووید-۱۹ نیز باشند.