هنوز مذاکرات برجام به سرانجام نرسیده بود که در آبان ۱۳۹۴، با وجود فرسودگی تاسیسات، ما توانستیم با همت و تلاش بسیار کارکنان، رکورد خارق العاده ۲ میلیون ۹۵۰ هزار بشکه را در ۸ ساعت تولید کنیم که این تولید در ۳ روز، روزانه ۹۵۰ هزار بشکه افزایش داشته است.
انتهای زنجیره صنعت نفت تولید است. یعنی از روزی که منابع زیر زمینی کشف می شوند و پس از آن چاه های نفت حفاری شده و سپس ادوات تحت العرضی نصب می شوند؛ دست آخر این تولید است که توفیق یک تیم را نشان می دهد. از سویی کم و کیف تولید و میزان استحصال نفت می تواند خبر از شدت و حدت کار صنعت نفت بدهد. جان کلام اینکه تولید، آمین دعایی است که خوانده شده! جالب اینجاست که برای ارزیابی همه بخش ها از تولید ارزیابی به عمل می آید و این تولید است که خستگی را از تن صدها هزار تن نیروی دخیل در صنعت نفت در می آورد!
طبیعتا توانایی و یا ضعف های مدیران نیز با معیاری به نام تولید شناخته می شود. با این مقدمه برای ارزیابی عملکرد چهارساله وزیر نفت تابا؛ گفتگویی را با مهندس علیرضا دبیری صورت داد که در ادامه بخش هایی از این گفتگو را می خوانید.
آقای مهندس! لطفا در ابتدا حوزه فعالیت خود را در شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب بیان بفرمایید
این شرکت حدود ۴۰۰ هزار کیلومتر مربع را پوشش می دهد و گستره ای در ۵ استان کشورمان دارد. این گستردگی شامل شرکت های بهره برداری مارون، کارون، آغاجاری، مسجد سلیمان و گچساران می باشد.
هماهنگی، کنترل و نظارت بر این شرکت های بهره برداری بر عهده ستاد ملی مناطق نفت خیز جنوب می باشد ومسئولیت بخش تولید این شرکت های بهره برداری با واحد مدیر تولید شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب است.
مدیریت تولید در زمینه های ارتباط، حمایت، پشتیبانی، واردات، تولید و صادرات را در کنار سایر کارهای مدیریتی وظیفه دارد.
در حال حاضر مجموع تولید روزانه ما، نزدیک به ۳ میلیون بشکه نفت خام می باشد که ۸۰ درصد تولید روزانه کشور را شامل می شود و امیدواریم با ایجاد شرایط مطلوب در میادین مشترک، بتوانیم قدم های بزرگی در راستای بهره برداری برداریم.
زنگنه در زمینه تولید، چه برنامه هایی را در اولویت کار وزارتخانه قرار داده است؟
بهره برداری از مناطق نفتخیز جنوب از اولویت ها و برنامه های اصلی وزیر نفت می باشد که در حال حاضر، شاهد حرکت های بزرگی در این زمینه هستیم. تولیدات روزانه مایعات گازیNGL که عمده خوراک مصرفی پتروشیمی هاست در مجموع حدود ۱۰۵ هزار الی ۱۱۰ هزار بشکه می باشد، انشاالله با توکل به پروردگار و زحمت عوامل مناطق نفتخیز با عملی شدن بهره برداری از میادین مشترک، به ۱۲۰ تا ۱۳۰ هزار بشکه در روز خواهیم رسید.
درکنار این بهره برداری ها، ۲۷ تا ۲۸ هزار بشکه نفتا در دو شرکت بهره برداری NGL 900 ، NGL 1000 که خوراک پتروشیمی ماهشهر را تامین می کند و علاوه بر این ما تولید قریب به ۷ الی ۸ هزار بشکه نفتا از حوزه بهره برداری مارون داریم که با توجه به قرارداد هایی که وزیر نفت اعمال کرده اند؛ انشاالله NGL 2300 جزو اهداف و طرح های توسعه ما خواهد بود که توانایی تولید ۳۰ هزار بشکه نفتا و حدود ۲۴ هزار بشکه مایعات سبک در روز را داراست.
طرح جامع بهره برداری میادین گازی و جمع آوری گازهای باقی مانده همراه را، در اوایل دهه ۸۰ به وزیر نفت وقت، زنگنه ارایه دادیم که خوشبختانه تصویب شد ولی بنا به مشکلات کمبود اعتبارات اجرا نشد. در این دوره طرح حاضر با ابتکار وزارت نفت در حال پیگیری و اجراست.
در این خصوص مدیریت تولید شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب با همکاری هایی که با پتروشیمی ها داشته، توانسته قراردادهایی برای تامین خوراک مصرفی واحدهای پتروشیمی امضا کند، از مهم ترین این قرارداد ها می توانNGL 2300 را با پتروشیمی امیرکبیر، NGL 3200 را با پتروشیمی بندر امام، قراردادی با شرکت پتروشیمی مسجد سلیمان و دو تفاهم نامه با حوزه خلیج فارس را نام برد.
با توجه به فعالیت های صنعتی وزارت نفت در مناطق نفتخیز، وزارت نفت چه وظیفه هایی در قبال مردم دارد؟ آیا این مسئولیت ها اجرا می شوند؟ آیا مردم مناطق نفتخیز از این امتیاز برخوردار هستند؟
مطمئنا شرکت نفت با توجه به فعالیت های صنعتی خود و اثراتی که بر جو و آب وهوای منطقه می گذارد، مسئولیت هایی در این خصوص عهده دار است که جزو مجموعه قوانینی به نام CSR می باشند. با انجام کارهای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و فعالیت های دیگر این نیاز که حق مسلم مردم هست را تامین می کنند.
این قوانین به شدت مورد اهمیت توسط وزیر نفت قرار گرفته که با عملکرد مثبت شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، توانسته ایم تا حدودی این حق مسلم مردم را مرتفع کنیم.
با عدم حضور دوباره وزیر نفت مطمئنا شاهد تبعات سیاسی و اقتصادی در حوزه نفت خواهیم بود، نظر شما در این باره چگونه است؟ آیا این ابقاء ادامه گر روند مثبتی در صنعت نفت خواهد بود یا که منفی است ؟
بنده بعد از سال ۱۳۹۳ که فعالیت اجرایی در زمینه مدیر تولید شرکت مناطق نفتخیز را آغاز کرده ام، آمار تولید روزانه ما ۲ میلیون بشکه در روز بود و مجموع صادرات ما کمتر از ۱ میلیون بشکه بود.
اگر این روند نزولی ادامه دار می شد، چرخه تولید نفت کشور نیمه فعال می ماند. مانند وضعیت پیش آمده بر کشور عراق اما با به موفقیت رسیدن برجام ما توانستیم به افزایش تولید قابل توجه ای برسیم.
این فشار سنگین با توجه به سابقه کاری بنده، فقط در جنگ تحمیلی دیده می شد که با زحمات مدیران و کارکنان شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب محقق گردید.
هنوز مذاکرات برجام به سرانجام نرسیده بود که در آبان ۱۳۹۴، با وجود فرسودگی تاسیسات، ما توانستیم با همت و تلاش بسیار کارکنان، رکورد خارق العاده ۲ میلیون ۹۵۰ هزار بشکه را در ۸ ساعت تولید کنیم که این تولید در ۳ روز، روزانه ۹۵۰ هزار بشکه افزایش داشته است.
برجام نشان دهنده ارتباط مستقیم و مهم، وزارت نفت و وزارتخارجه است که با تلاش بی کران عوامل ما توانستیم این پیشرفت را داشته باشیم.
اکثریت نشریات معتبر بین المللی ادعا داشتند که اگر ایران تمام توان و ظرفیت خود را بگذارد، می تواند بعد از ۶ ماه به افزایش تولید ۵۰۰ هزار بشکه در روز برسد در صورتی که ما با کلیه مشکلات و فرسودگی تاسیسات، توانسته ایم در کمتر از ۸ ساعت انجام بدهیم.
در مجموعه مناطق نفتخیز ما با کمک و همراهی مسئولین و پیمانکاران، تقریبا ۸۰ درصد قطعات تاسیساتی و مهم مناطق نفت خیز جنوب را، بومی سازی کرده که حدود ۴۱ درصد آن در استان خوزستان تولید می شود و از آنها استفاده می کنیم.
در صورتی که در گذشته ما برای رفع نیازهای خود بیشتر متکی به واردات بودیم ولی در حال حاضر با استفاده از توان و مهارت جوانان وطن توانسته ایم بخش عظیمی از نیاز های مجموعه مناطق نفتخیز را بر طرف کنیم.
در دوره بین ماه های آبان تا اسفند، بنا به دستور وزارت نفت به مجموعه ملی مناطق نفتخیز جنوب ما حداکثر تلاش و کوشش خود را برای ایجاد ثبات و افزایش روند رکورد گیری تولید روزانه نفت را نمودیم که با تمام موانع و مشکلات منجر به موفقیت چشمگیری در عرصه تولید و بهره برداری از نفت شد.
ما توانستیم ۹۹ درصد از برنامه های مورد تاکید دولت و وزارت نفت را پوشش دهیم.
در آن برهه زمانی پر اهمیت و طاقت فرسا که نوعی امتحان برای درک بهتر نقاط قوت و ضعف سیستم پیش آمد؛ تلاش ما بر این بود با استقامت و پایبندی شرایط مورد نیاز برای تقویت نقاط قوت و تضعیف نقاط ضعف را فراهم کنیم.
در نهایت بار دیگر تاکید می کنم که بخش عظیمی از موفقیت های مجموعه نفت و مناطق نفتخیز مرهون تلاش های مهندس زنگنه است و حضور مجدد ایشان در مقام وزیر و گرفتن سکان وزارت نفت می تواند در جهت توسعه این صنعت بسیار پر اهمیت باشد.