عدم رای اعتماد نمایندگان مجلس شورای اسلامی به بیطرف بازتاب گسترده ای در رسانه های ایران و جهان داشت. مجلسی تقریبا همسو با دولت به همه وزراء رای اعتماد داد بجز بیطرف! و این به حاشیه ها دامن زد.
احسان سپهوند– از سویی هفته ها قبل از معرفی بیطرف به مجلس، کمپین های مردمی و مخالفان انتقال آب به شدت در مقابل وزیر اسبق نیرو جبهه گرفتند.
اکنون پس از این رویداد، برخی از سیاسیون کشور معتقد به سیاسی بودن عدم رای اعتماد نمایندگان مردم به بیطرف و جدال اصولگرا و اصلاح طلب هستند و برخی دیگر این عدم توفیق را به عدم توجه وزیر اسبق نیرو به مسایل مترتب به آب می دانند.
تابا؛ برای تنویر افکار خوانندگان گرامی همچنین واکاوی علل پاسخ رد به معرفی بیطرف با چهره های شاخص سیاسی گفتگوهایی را ترتیب داده است که در ادامه مشروح آنرا می خوانید:
حجت الاسلام رسول منتجب نیا، قائم مقام حزب اعتماد ملی
زمانی که خبر عدم رای آوری بیطرف را از مجلس شنیدم شوکه شدم. این خبر برای من بسیار تاثر برانگیز بود.
در میان مجموعه وزراء شخصی که سابقه مدیریت، تجربه کافی، سلامت نفس و اعتقاد به آرمانهای انقلاب را در کنار اصلاح طلبی در خودش جمع کرده است؛ تنها کسی بود که از مجلس شورای اسلامی و نمایندگان محترم رای نیاورد.
جای تاسف دارد و من دلیل آنرا ضعف مجلس می دانم. اصولگراها در مجلس متاسفانه بر خلاف تظاهری که دارند به اصول و مبانی کمتر توجه می کنند و اگر قرار بود به اصول ارزشی و تجربه و شایسته سالاری توجه شود؛ مهندس بیطرف کسی است که بیشترین تجربه را در زمینه وزارت نیرو دارد.
اصولگرایان تلاش کردند تا برخی از شکست های گذشته شان را با حذف آقای بیطرف جبران کنند.
اصولگرایان و مستقلین دست به دست هم دادند و متاسفانه فراکسیون امید هم در هاله ای از خوشبینی و غرور قرار گرفته بود و آنطوری که شنیدم خود آقای بیطرف هم چنین احتمالی را نمی داد و مطمئن بود که رای دارد. لذا نه خودش لابی کرد و نه دوستان و نزدیکان وی.
این رویداد دولت را از وجود انسان توانمندی مانند بیطرف محروم کرد.
من قبول ندارم که عدم رای آوری ایشان به خاطر مطالبات منطقه ای بوده است. ممکن است از هر وزیری گلایه هایی وجود داشه باشد. این گلایه ها نمی تواند چندان موثر باشند زیرا که در دوران ۸ ساله دولت اصلاحات بیطرف، خدمات شایانی را در زمینه آب و برق به کشور ارایه کرد. از این رو فراکسیون امید مجلس را دلیل عدم رای آوری بیطرف می دانم.
الهه کولایی، محقق، نویسنده و استاد علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
آب و نحوه استفاده از آن از نظر اهمیت از جمله سیاست و رویکردهایی است که در این سرزمین نیازمند بازنگری جدی است.
من بحث های سیاسی را در عدم رای آوری بیطرف قبول ندارم. رای نیاوردن بیطرف نشانه ای است از بحران نگران کننده و جدی که کمتر بدان توجه شده است.
کارشناسان در سالهای اخیر هم در سطح ملی و هم در سطح بین المللی در مورد ابعاد آن مرتب هشدار داده اند و متاسفانه کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
آب و نحوه استفاده از آن از نظر اهمیت از جمله سیاست و رویکردهایی است که در این سرزمین نیازمند بازنگری جدی است.
آنچه که در ندادن رای اعتماد به آقای بیطرف اتفاق افتاد نمادی است از حساسیت این موضوع در میان نمایندگان.
نمایندگان مجلس به جای سیاسی کردن و قومی کردن مباحث باید از این رویداد به مثابه هشداری در جهت بازنگری و اصلاح سیاستهای مربوط به این حوزه استفاده نمایند. به نظرمی رسد تحلیل های قومی و منطقه ای باید در چارچوب موضوعاتی مانند بحران کم آبی و خشکسالی که کارشناسان اهل فن در مورد آن بسیار هشدار داده بودند، مبنای توجه قرار گیرد.
سامان فرجی بیرگانی از منتقدین سدسازی و پروژههای انتقال آب در خوزستان و از اعضاء کمپین نه به بی طرف
این اتفاق زنگ ها را در قطب های سنتی اصلاحات به صدا در آورد که در نگاه خود به مردم سایر مناطق تجدید نظر کنند.
رای نیاوردن بی طرف در وزارت نیرو را به فال نیک می گیریم، هم از آن رو که بالاخره یک بار تلاش فعالان مدنی و صداهای حاشیه مثمر ثمر شد و هم از آن رو که واقعا زیست بوم کشور وشکیبایی مردم متضرر از طرح های انتقال آب وسدسازی به سر آمده بود.
بی طرف درحمایت کامل قطب های قدرت اصلاح طلبان بود و به لحاظ سیاسی در نقطه تاکید و تفاهم طیف های مختلف بود، اما فشار چند هفته اخیر سازمانهای مردم نهاد زیست محیطی و منتقدین نگاه سازه ای به بخش آب طوری عرصه را بر نمایندگان تنگ کرد که در دوری جستن از بی طرف به رقابت افتادند.
این اتفاق زنگ ها را در قطب های سنتی اصلاحات به صدا در آورد که در نگاه خود به مردم سایر مناطق تجدید نظر کنند.
شعاری که مدتهاست صدای آن بلند شده که اصلاحات نیاز به اصلاح دارد و باید پاسخگو باشد، دیگر زمان گرفتن همه تصمیمات در پشت درهای بسته نیست و باید رابطه مراد و مریدی را تعدیل کرد.
حبیب الله کشت زر نماینده مردم بهبهان در مجلس شورای اسلامی
اکثر نمایندگان هم باور نمی کردند که ممکن است آقای بیطرف رای نیاورد؛ حساب ویژه ای بر سر اتحاد نمایندگان استان باز شده است.
آقای بیطرف در جمع نمایندگان خوزستان در ابتدا قول داده بود که پروژه انتقال آب خوزستان را عملیاتی نمی کند اما متاسفانه در جلسه بعد این مسأله را رد کرد. به همین خاطر با ایشان قطع همکاری کرده و سایر نمایندگان را ترغیب به رای ندادن به ایشان کردیم.
خود رئیس جمهور و اکثر نمایندگان هم باور نمی کردند که ممکن است آقای بیطرف رای نیاورد ولی پس از جلسه رای اعتماد و عدم رای آوری بیطرف، به قدرت اتحاد و لابی نمایندگان خوزستان پی بردند. در حال حاضر نیز حساب ویژه ای بر سر اتحاد نمایندگان استان باز شده است که انشالله بتوانیم از این اتحاد یکپارچه برای احقاق حقوق خوزستان عزیز، کمال استفاده را بکنیم.
قبل از اتفاقات رخ داده درخصوص بیطرف، بنده با ایشان ارتباط خوبی برقرار کرده بودم و حتی رایزنی هایی برای حضور مهندس بهزاد (از مدیران بهبهانی و باسابقه وزارت نیرو) در تیم ایشان داشتم که مورد تأیید هم قرار گرفته بود.
دکتر علی بختیارپور عضو هیات علمی دانشگاه و فعال سیاسی
اگر در مجلس به بیطرف رای ندادند، دلیلش درک نمایندگان از دیدگاه های توسعه نیست بلکه علت آن آشفتگی سیاسی است.
من چند متغییر درون این موضوع می بینم. اول اینکه الگوی توسعه در ایران یک الگویی است که مهندسان آنرا طراحی می کنند و اجرا می کنند یعنی مهندسی رقومی این انعکاس در حیات مردم می شود و نتیجه آن معضلی است که امروز ما با آن دست و پنجه نرم می کنیم.
این ارتباطی هم به گرایشات سیاسی ندارد. سطحی از درک توسعه درون مردم وجود دارد که درون هیچ یک از ارکان دولت دیده نمی شود. یعنی سطح درک جامعه بسیار بالاتر از بخش هایی از حاکمیت و احزاب است. لذا مردم به برون داد عملیات توسعه می نگرند.
سدسازی انتقال آب برون دادی را پیش روی مردم قرار داده است که به چشم فاجعه نگریسته می شود. در کشور دو تفکر سیاسی بزرگ داریم که یکی معتقد به عدم دست بردن در اصول حاکمیتی است و دیگری می گوید ما به اصلاح نیاز داریم.
اما نکته این است که در صحنه اجرا هر دو بسیار عقب مانده و مثل هم عمل می کنند. یعنی اینکه بحث انتقال آب به اصولگرایی و اصلاح طلبی بستگی ندارد و موضوع تمایلات منطقه ای و عدم توجه به نگاه های ملی در حوزه توسعه، حزبی و جناحی نیست.
از نظر مردم اصلاح طلبان بیشتر مورد اقبال هستند و این اقبال مقطعی است؛ ولی این مقطعی بودن به این معنی نیست که بلافاصله به دنبال اصولگراها باشند بلکه ممکن است به سرعت نسبت به اصلاحات بی اعتماد شوند. زیرا مردم به توسعه منطقه شان حساس هستند. اگر در مجلس به بیطرف رای ندادند، دلیلش درک نمایندگان از دیدگاه های توسعه نیست بلکه علت آن آشفتگی سیاسی است. نکته دیگر اینکه رای نیاوردن بیطرف مورد رضایت مردم در برخی از استان ها بود.
دکتر مرتضی افقه عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز و فعال سیاسی
یادمان باشد که ما تفکر سیاسی را برای حل مشکلات مردم می خواهیم و گرنه علاقه و وابستگی به تفکرات چهره های سیاسی نداریم.
به نظر من عدم رای اعتماد به آقای بیطرف ترکیبی بود از رای سیاسی و منطقه ای. این را به این دلیل می گویم که هم استانی ها بدانند باید برای دست یابی به اهداف، ضمن حفظ اتحاد نیاز به رایزنی و تلاش های بیشتر دارند.
بیطرف یک فرد شاخص اصلاح طلب بود و مثل آقای حجتی گروه های پایداری و اصولگرا با وی مخالف بودند و قطعا از طرف ایشان رای نمی آورد. همچنین استان خوزستان و برخی از استان های همجوار خواهان عدم رای اعتماد به بیطرف بودند.
ترکیب این دو باعث شد که بیطرف رای نیاورد. نکته بعدی این است زمانی که بیطرف در مجلس به سخنرانی پرداخت انتظار داشتم به مواردی که مردم در خصوص آنها نگرانی داشتند اشاره کند. متاسفانه چون هیچ اشاره ای نکرد احساس من این بود که اگر اشتباهی در گذشته داشته درصدد رفع آن برنخواهد آمد و بر سر دیدگاه های خود در خصوص سیاست های انتقال آب مصر است.
از این منظر من از عدم رای اعتماد به ایشان خوشحال شدم. یادمان باشد که ما تفکر سیاسی را برای حل مشکلات مردم می خواهیم و گرنه علاقه و وابستگی به تفکرات چهره های سیاسی نداریم؛ مگر اینکه تفکراتشان بتواند مشکلات را رفع کند.
اندیشه هایی که قادر به حل معضلات پیش روی مردم نباشد ولو اینکه از نحله مورد علاقه ما باشند جذابیتی برای ما نخواهد داشت. این می توان نشانه بلوغ سیاسی مردم باشد و این به عقیده من می تواند خبر خوبی باشد.
دکتر مهدی قمشی عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران و رییس شورای سیاستگزاری اصلاح طلبان استان خوزستان
امیدواریم نتیجه این عدم رای اعتماد باعث شود که وزارت نیرو بتواند نگرش های جدید مورد نیاز مردم را به منصه ظهور برساند.
آنچه مسلم است، در زمینه آب کشور نیاز بود بر حاکمیت تغییر نگرشی ایجاد شود. مساله آب در کشورمان نسبت به گذشته خیلی تفاوت پیدا کرده است. بنابراین در حوزه آب به تغییر نگرش احتیاج داریم.
این عدم رای آوری بیطرف اگر این پیام را به حاکمیت منتقل کرده که جامعه یا نهادهای مردم نهاد یا متخصصین خواهان تغییر رویکرد در زمینه های سیاست های آب هستند، بسیار خرسند کننده است.
می توانیم با توجه به مشکلاتی که در این بخش وجود دارد امیدوار باشیم که وزیر پیشنهادی آینده قادر باشد نکات مورد نظر مردم را لحاظ کند. بر هر صورت آقای بیطرف از نظر شخصی، از نظر تخصص و یا تدین هیچ شبه ای در شخصیتش ندارد و اطمینان تام و تمام به وی وجود دارد، اما از آنجایی که نگرش ایشان در مورد حوزه آب محل تردید بود و مورد تایید وضعیت فعلی نیاز جامعه نبود بنابراین امیدواریم نتیجه این عدم رای اعتماد باعث شود که وزارت نیرو بتواند نگرش های جدید مورد نیاز را به منصه ظهور برساند.
دکتر مهناز کسمتی عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران و فعال سیاسی
میزان رای بالای مثبت به بیطرف نشان می دهد که ایشان نگاه خاصی به سایر استان ها داشته است.
عدم رای اعتماد نمایندگان به بیطرف ترکیبی از چند مولفه است. البته قطعا مشکلات سدها و بحث انتقال آب پروسه ای بوده که از قبل شروع شده و افرادی بوده اند که در این اقدامات نقش داشته اند. اما امروز مشخص شده که آقای بیطرف نقش عمده ای را در این زمینه ایفاء کرده است.
با توجه به معضلاتی که امروزه به وجود آمده مردم تحلیلشان این است که کسی که بدون کارشناسی، اقدامی را در زمینه آب و سدسازی شروع کرده است قطعا عوارضی را برای جامعه به وجود آورده که باعث شده یکسری واکنش ها از سوی جامعه ایجاد شود. این واکنش ها بر اثر سختی هایی است که زندگی مردم با آن درآمیخته شده است.
این رویداد سیاسی نشان می دهد هر کسی بدون کارشناسی اقداماتی را صورت دهد حال در هر وزارتخانه ای که باشد، می تواند در آینده با بازخورد منفی مردم روبر شود. متاسفانه در این سیر کاری که بیطرف در دوران وزرات نشینی خود داشته است، مورد ارزیابی منفی مردم قرار گرفته است.
شاید اگر سایر وزراء هم در زمینه های دیگر همین وضعیت را داشتند؛ نتیجه کار همین می شد. اگر بیطرف مجددا برای وزاتخانه نیرو انتخاب نمی شد شاید این انتخاب را نمی شنید. لابی گری های نمایندگان خوزستان با سایر استان ها هم قطعا موثر بوده است و صدای آنها توانسته توسط کل جامعه ملی شنیده شده شود.
میزان رای بالای مثبت به بیطرف نیز نشان می دهد که ایشان نگاه خاصی به سایر استان ها داشته است. یعنی در حقیقت یک چاقوی دو لبه بوده است. برای برخی از استان ها عملکرد خوبی داشته است و برای برخی دیگر خیر. همه وزراء باید بدانند در آینده مورد ارزیابی مردم قرار خواهند گرفت.
لیلا خوشکام فعال سیاسی و رییس شورای دوره ای احزاب اصلاح طلب خوزستان
انتخاب گزینه خوزستانی برای وزرای علوم و نیرو دغدغه جمع کثیری از فعالان اجتماعی سیاسی است.
رئیس جمهور در راستای انجام وظیفه قانونی وزرای پیشنهادی را به مجلس معرفی کرد و دادن رای اعتماد و یا مخالفت و رای منفی به وزرای پیشنهادی، معطوف به نگرش نمایندگان ملت است. به نظرم جریان رای اعتماد وزرا به پایان رسید و همه می بایست با ارج نهادن به آرامش و فضای سالم منتظر معرفی گزینه جدید از سوی رئیس جمهور برای تصدی وزارت نیرو (با توجه به شرایط حاکم بر وضعیت آب کشور) باشیم.
نقش احزاب در این راستا آگاهی بخشی به جامعه، رایزنی به طور سازنده با نمایندگان مجلس و همچنین دولتمردان و انتقال دغدغه های اصلی مردم به آنها است و باز هم تاکید می کنم اینها در فضایی سرشار از آرامش و حفظ کرامت انسانی و اخلاقی موثر و سازنده خواهد بود و احزاب باید با ظرافت مراقب ایجاد هر گونه حاشیه های کاذب باشند.
انتخاب گزینه خوزستانی برای وزرای علوم و نیرو دغدغه جمع کثیری از فعالان اجتماعی سیاسی است و به نظرم با توجه نیروهای صدیق ، متخصص و کارآمدخوزستانی ، شایسته است که ریاست محترم جمهور به این مهم نیز عنایتی داشته باشند.
سید کریم حسینی فعالی سیاسی عضو برجسته جمنا
طبیعی است استانی هایی که از طرح های انتقال آب منتفع شده اند قطعا نظری غیر از استان های متضرر خواهند داشت.
قضایای را که آقای بیطرف در استان خوزستان به وجود آورده بود و دیدگاه ایشان نسبت به استان های جنوبی و استان هایی که از انتقال آب متضرر شدند برای همه عیان است. به عقیده من نه به بیطرف مبنای سیاسی نداشت و عموما دارای خواستگاهی منطقه ای بود. و اگر نمایندگاه می خواستند سیاسی عمل کنند وزرای دیگر را که آسیب پذیر تر بودند را بهتر می شد به چالش کشید.
ولی در مقایسه با سایر وزارء می بینیم که بیطرف فقط به مواضع ایشان در بحث آب داشته بوده است. طبیعی است استانی هایی که از طرح های انتقال آب منتفع شده اند قطعا نظری غیر از استان های متضرر خواهند داشت. خواستگاه نه به بیطرف سیاسی نیست.
عبدالله سلامی فعال سیاسی
آقای بی طرف قربانی اجرای سیاستهای غلط آبخیزداری و خدمات نابسامان مصرف آب و برق حوزه عمومی کشور، شده است.
از آنجاییکه اغلب نمایندگان مردم، همواره در معرض مستقیم اعتراضات مخاطبین حوزه انتخابیه خود قرار می گیرند، لهذا از میان آمار تقاضاهای مردم، انتقاد از مدیریت دو عنصر حباتی مصرف آب و برق است، امروز از جمله مقوله های مورد توجه حوزه افکار عمومی شده است.
نمایندگان مردم در جلسه اعطای رای اعتماد به وزرای پیشنهادی دولت جدید آقای روحانی در صحن مجلس دهم ، قبل از آنکه به وزیر پیشنهادی وزارت نیرو دولت جدید آقای روحانی رای منفی دهند، رای منفی خود را بصورت نمادین پیشاپیش به مدیریت نابسامان وزارت نیرو نسبت به سیاست غلط خدمات مصرفی آب و برق، داده بودند.
بعداز عدم موفقیت آقای بی طرف جهت کسب رای اعتماد از اکثریت نمایندگان مجلس دهم، کار وزیر پیشنهادی جدید نیز به منظور کسب رای اعتماد، بدلیل وجود نارضایتی عمومی از خدمات مصرفی آب و برق که به وکلای مردم در مجلس منتقل شده است، دشوار خواهد بود. به گمان من، آقای بی طرف قربانی اجرای سیاستهای غلط آبخیزداری و خدمات نابسامان مصرف آب و برق حوزه عمومی کشور، شده است.
