کمربند سبز، فضای سبز پیوسته و با عرض مشخص است که در فاصله مناسبی در محدوده یا حریم شهر به صورت جنگل اجرا میشود و طرح کمربند سبز اهواز نیز در شعاع حدود پنج کیلومتری محدوده اهواز و در مجاورت جاده کمربندی جدید شرقی و غربی شهر با عرض ۵۰۰ متر و با مساحت هفت هزار هکتار طراحی شد.
احمد عامری؛ سال‌ها پیش در روزهایی از سال آرام می‌آمد سرک می‌کشید و می‌‌رفت. حکم مهمان ناخوانده ای را داشت که هر از گاهی از سر دلتنگی یاد شهر و دیاری را کند اما حالا میزبان شده، میزبانی که با سماجت در کوچه‌ها و خیابان‌های خوزستان جاخوش کرده و انگار کسی هم توان مقابله با آن را ندارد.
می‌‌آید و می‌‌رود، زمستان و تابستان هم نمی‌‌شناسد و مردم صبور خوزستان را یاد شعری از صائب بزرگ می‌اندازد: مهمان گرچه عزیز است ولی همچون نفس / خفقان آرد اگر آید و بیرون نرود.
پدیده گرد و غبار؛ همان که نفس‌های شهر را تنگ می‌‌کند
برخی‌ها علت بروز آن را برخاستن گرد و خاک از صحرای عربستان و جنوب عراق همچنین کمبود باران و نبود پوشش گیاهی مناسب در استان خوزستان می‌‌دانند. اما این روزها بیشتر می‌‌شنویم که منشا آن داخل کشور است. دشت وسیع خوزستان منشا برخاستن گرد و خاک است! خوزستانی که در کتاب‌های دبستان و راهنمایی و دبیرستان سال‌های دور به عنوان جلگه حاصلخیز آن را می‌‌شناختیم، با رودخانه‌ای پر آب به نام کارون.
می‌گویند عوامل متعددی در تشدید وضعیت این پدیده و گسترش آن در منطقه دخیل است که به برخی از این عوامل پرداخته شده است، اما اکنون می‌‌خواهیم به چگونگی پیشرفت عملیات اجرایی یکی از پروژه‌ها که با هدف کاهش آلوگی هوا و به عنوان سپری طبیعی در مسیر نفوذ گرد و خاک طراحی شده، بپردازیم.
اهواز آلوده‌ترین شهر کشور
بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، اهواز یکی از هشت کلانشهر ایران، در سال ۲۰۱۱ است که از لحاظ یکی از فاکتورهای سنجش آلودگی یعنی گرد و غبار، آلوده‌ترین شهر کشور شناخته شده است و وجود تاسیسات بزرگ صنعتی مناطق نفت خیز جنوب و شرکت ملی حفاری ایران، اهواز را به یکی از مهم ترین مراکز صنعتی ایران تبدیل کرده است.
یکی از پروژه‌هایی که با هدف کاهش آلودگی تاسیسات صنعتی، پاکسازی هوا از آلاینده‌های مختلف، گسترش فضای سبز به عنوان متعادل کننده درجه حرارت هوای شهر و با هدف جلوگیری از نفوذ طوفان‌های گرد و غبار به شهر اهواز تصویب شد، طرح کمربند سبز است.
هدف اصلی اجرای کمربند سبز، ایجاد یک بادشکن و فیلتر طبیعی به منظور مقابله با بادهای موسمی و غالب موجود در منطقه است. طرح ایجاد کمربند سبز اهواز در سال ۷۳ به تصویب رسید.
کمربند سبز، فضای سبز پیوسته و با عرض مشخص است که در فاصله مناسبی در محدوده یا حریم شهر به صورت جنگل اجرا میشود و طرح کمربند سبز اهواز نیز در شعاع حدود پنج کیلومتری محدوده اهواز و در مجاورت جاده کمربندی جدید شرقی و غربی شهر با عرض ۵۰۰ متر و با مساحت هفت هزار هکتار طراحی شد.
دستگاه‌هایی که به وظایف خود عمل نمیکنند
بر اساس گزارش فعالیت‌های سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اهواز در اسفند ۹۱، با رفع معارض و تملک اراضی و تسطیح و آماده‌سازی اراضی، کاشت نهال به مساحت ۴۰۰ هکتار در شمال غرب اهواز پشت شماره گذاری نیروی انتظامی و آماده‌سازی اراضی حد فاصل ایستگاه پلیس راه اهواز – اندیمشک قدیم تا ایستگاه جدید به مساحت ۳۰۰ هکتار جهت کاشت تا پایان سال ۹۱ در دستور کار قرار گرفت.
در دی ماه امسال، سید خلف موسوی، شهردار اهواز در شورای سلامت و امنیت غذایی که در شهرداری برگزار شد، درباره اقداماتی که در زمینه کمربند سبز تاکنون انجام شده است، گفت: هزار هکتار از کمربند سبز در غرب شهر اهواز در برنامه شهرداری است. اگر چه دستگاه‌های اجرایی دیگر به وظیفه خود در این زمینه عمل نکرده‌اند اما شهرداری با همکاری استانداری خوزستان اقداماتی در دست انجام دارد.
موسوی تاکید کرد: دستگاه‌هایی مانند شرکت توسعه نیشکر، جهاد کشاورزی، نفت و صنایع فولاد که در زمینه ایجاد کمربند سبز وظایفی به عهده دارند و عملیات اجرای این طرح از طرف استانداری خوزستان بین آنها تقسیم شده به وظایف خود عمل نمیکنند.
او با بیان اینکه فضای سبز می‌‌تواند در بهداشت و پاکی هوای شهر تأثیرگذار باشد، گفت: شرکت فولاد خوزستان که آلودگی آن کمتر از نفت نیست متأسفانه در زمینه ایجاد فضای سبز در اهواز خود را کم مسوولیت جلوه می‌‌دهد و به وظیفه خود عمل نمی‌‌کند.
شهردار اهواز در پایان خواستار همکاری دستگاه‌هایی مانند نفت، فولاد و شرکت توسعه نیشکر در ایجاد کمربند سبز اهواز شد.
۲۰ سال گذشت
سوالی که مطرح میشود این است که آمار و ارقام واقعی در اجرای این طرح کدامند و چرا پروژه‌ها در اهواز با سرعت حلزونی پیش می‌‌روند؟ اکنون باید دید کسانی که در اجرای این طرح متعهد شده اند و وظایفی به آنها واگذار شده، چرا به وظایف خود عمل نکرده‌اند و چرا با گذشت ۲۰ سال، این کمربند هنوز سبز نشده است. البته وجود معارضان و تملک اراضی و آماده سازی آنها نمی‌‌توانست بهانه‌ای برای عدم پیشرفت طرح باشدکه با رفع این موضوع کار باید با سرعت بیشتری پیش می‌‌رفت که نرفت.
از دیرباز تاکنون برای کاهش آلودگی هوا در کشور هم قانون وضع شده و هم آیین‌نامه به تصویب رسیده است اما بحث اینجاست که چرا عملیاتی نشده‌اند و اگر عملیاتی شده، این گرد و خاک‌ها از کجا بر سر مردم خوزستان می‌‌ریزد. شاید بهتر باشد آیین‌نامه یا قوانین وضع شده در زمینه کاهش آلودگی هوا را بار دیگر مرور و بعد اجرا کنیم .
