چه سخت است نظاره گر مصائب یک دختر بچه بودن و از آن سخت تر به تصویر کشیدن آن است، با علم به اینکه داستان موردنظر چندباره و به اشکال گوناگون در سینما مطرح شده باشد. موضوع ظلم مردان خشن و مظلومیت زنان بی گناه، شاید موضوعی نباشد که به راحتی بتواند تماشاچیان هزاره سوم میلادی را به خود جلب کند، اما”ایوان فیلا ” فیلمساز جمهوری چک با استفاده از فیزیک ظاهری و استعداد بی نظیر” لیکا والسکووا ” به خوبی توانسته از پس این مهم برآید، به طوری که فیلم ” لئا” نه تنها اشک زنان، بلکه اشک هر انسانی را در می آورد.
لئا دختر بچه ای است روستایی که پدرش از او و مادرش فقط کار می خواهد و اگر کار نکنند کتک می خورند و دستبند به دستشان زده می شود.لئا براثر مشاهده این ظلم که به خودش و مادرش می رود، دل مرده شده تا جایی که قدرت برقراری ارتباط با دیگران را از دست داده است. مادر به وسیله ضربه ای که توسط پدر به سرش وارد می شود، می میرد، که این شوک باعث بند آمدن زبان لئا می شود، پدر به جرم قتل به حبس ابد محکوم و لئا به زن و شوهر همسایه سپرده می شود. لئا برای خاکستر جسد مادر در دل جنگل و در سوراخی، مقبره ای می سازد و هر روز در رثای او شعری می گوید.
لئا به سن بیست سالگی می رسد بدون اینکه در زندگی او تغییری حاصل شده باشد، هنوز کار است و کار و خشونت از جانب مرد همسایه که خود را پدر او می داند، ولی تنها دلخوشی لئا اشعاری است که می سراید و در کنار خاکستر مادر می گذارد و البته عشق نیز به سراغ او می آید، عشقی که فقط با نگاهی که بین او و یعقوب (پسری پستچی که هر روز با دوچرخه از مقابل خانه آنها می گذرد) رد و بدل می شود.
این دلخوشی های کوچک لئا با آمدن مردی آلمانی به نام “اشترلو” (که خود را مالک زمین های روستا روستای آنها می داند) از دست می رود و مرد همسایه لئا را در قبال پنجاه هزار مارک به اشترلو می فروشد. لئا به خانه ای در قلب جنگلی مرزی بین اسلواکی و آلمان برده می شود. زندگی جدید او نیز بردگی است ، مجبور است به شدید ترین شکل کار کند وگرنه تنبیه می شود، حتی اشترلو قصد دارد برای جلوگیری از فرار او به دستش دستبند بزند.
لئا همچنان در رثای مادر شعر می گوید و مخفیانه به آدرس یعقوب پست می کند. اشترلو پس از آگاهی از ماجرا، تصمیم به ازدواج با لئا می گیرد که با مخالفت لئا مواجه می شود، اما بالاخره با زور و تهدید او را به عقد خود در می آورد، لئای بیچاره این بار به عنوان زن خانه مورد ستم قرار می گیرد، اما پس از آن که اشترلو متوجه متن نامه ها ی او از طریق یک زن مترجم می شود، می خواهد در زندگی لئا تغییر ایجاد کند. این تغییر در روش خود و خرید هدیه و تهیه خانه برای او است. لئا که برای اولین بار متوجه طعم خوش زندگی شده، بالاخره اولین لبخند زندگی اش را می زند، اما تقدیر برای او سرنوشت دیگری رقم زده، لئا به دلیل وجود تومور مغزی، سکته کرده و می میرد، اشترلو که اکنون عاشق لئا شده، خاکستر جسد او را به روستا آورده و در کنار خاکستر مادر قرار داده و برایش شمع روشن می کند.
کارگردان لئا در این فیلم، معصومیت و تنهایی انسان را به تصویر کشیده، انسانی که دارای روحی حساس و بلند پرواز است، که این روح متاسفانه در جسمی قرار گرفته که ضعیف و شکننده است .
فیلم از نظر ساختار قابل توجه است. چرا که حدود هفتاد در صد فیلم فقط بوسیله بازی بازیگران و بدون دیالوگ می گذرد بدون اینکه خستگی و دلزدگی ایجاد کند و سبب کشش تماشاچی می شود. فیلمبرداری تقریبا نزدیک به سیاه و سفید، القا کننده فضای سرد و مرگ آور زندگی لئا می باشد و تنها زمانی فیلم رنگ شاد به خود می گیرد که لئا در کلیسا مجبور به ازدواج می شود و برای نجات لئا از این زندگی فلاکت بار این شاید نشانی باشد.
از نظر موضوعی نیز فیلم در نگاه اول فیلمی ضدمرد و به اصطلاح فمینیستی به نظر می آید، اما در طول گسترش داستان متوجه می شویم که همین مردان ظالم نیز ناخواسته مورد ظلم قرار گرفته اند، اشترلو حدود بیست سال از عمرش را در جنگ گذرانیده، حتی نشان شجاعت نیز گرفته است ، که این سبب گرایش او به خشونت شده است. در هر صورت “فیلا ” به عنوان کارگردان توانسته فیلمی به ظاهر درام با زیر ساختاری نمادین بسازد که هم برای تماشاچی عادی و هم تماشاچی حرفه ای لذت بخش و قابل تامل باشد.
ادامه دارد…
برای مشاهده بخش قبلی اینجا را کلیک کنید
