مغلطه یا حقیقت ! بیش از یک دهه از خیزش ریزگردها می گذرد و هر روز نفس خوزستان از روز قبل سنگین تر برمی آید! رییس مرکز بهداشت خوزستان از شیب تند سرطان در خوزستان خبر می دهد و دانش آموزان خانه نشین، عقب مانده تر از همیشه؛ فردا روز در مقابل نخبگان سایر استان ها به رقابت بی رحم کنکور ناگزیر هستند.
احسان سپهوند– کلانتری آب مازادی را می بینید که توان سیرآب کردن نخیلات شادگان را ندارد و نماینده ای که از برای مردن نعره سرمی دهد… اما دست آخر خوزستان است و خاکی بر سر.
با پایان زردی و سرخی آسمان همه خرسند از هوایی پاک غافل از اینکه اینک خاک بر زار و زندگی نشسته و تا بلع کامل و ریز به ریز آن به پاکی نخواهیم رسید.
پیرامون معضل ریزگرده ها و یافتن ریشه مشکلات چه کسی بهتر از یک نماینده، البته نماینده ای که دیگر در مجلس نیست و به راحتی پاسخ می دهد! دکتر محمد کیانوش راد نماینده اسبق اهواز در گفتگو با تابا پرده از مسایل پشت برده معضل ریزگردهای خوزستان برمی دارد.
آقای دکتر! این معضل تقریبا کهنه چه چاره ای دارد؟ وقتی مسئولان اظهار می کنند که بخشی از این گرد و غبار منشاء خارجی دارد، یعنی این که هیچ وقت درمانی برای آن نیست، درست است؟ برخی عوام می گویند می خواهند خوزستان خالی از سکنه شود! تا چه حد این حرف می تواند صحیح باشد؟
دولت های پس از انقلاب، مقصر اصلی تولید ریزگردهای داخلی هستند.منشاء ریزگردهای بحرانِ ساز داخلی است.
پررنگ نشان دادن نقش ریزگردها با منشاء خارجی برای سرپوش نهادن بر حقیقت است. اصلی نشان دادن نقشِ ریزگردهای کشورهای همسایه در روزهای خاصِ بحرانی، مغلطه ای برای فرار از پاسخگویی صادقانه به مردم ایران و خوزستان است.
این سوالی کلیدی است. دست یافتن به پاسخی صحیح، قاصران و مقصران اصلی این وضعیت نابسامان را، در پیشگاه ملت مشخص خواهد کرد.
اگر واقعا ثابت گردد علت اصلی وضعیت فعلی، سوء مدیریت ها ، ندانم کاری ها ی مسولان در هر رده ای، اهمال و یا قصد عمد ِ آنان در عدم اجرای وظایف قانونی شان بوده است و نتیجه آن نابود کردن و خشک شدن دشتِ خوزستان بوده است ، خاطیان در کدام محکمه و با چه حکمی روبرو خواهند شد؟
درچنین وضعیتی ، محاکمه کسانی که در بروز این فاجعه زیست محیطی در خوزستان به هر شکلی دخیل بوده اند لازم، و دادن خسارت به کشاورزان و مردم منطقه ضروری است.
اکثر مسولان کشوری و استانی با پاسخی کلیشه ای، بیشترین منشاء گردو غبار خوزستان را خارجی اعلام کرده اند. این در حالی است که اکثر از متخصصان ، منشاء اصلی گردوغبار را حوزه های بحران خیز داخلی تعیین نموده اند و عواملی چون، خشک شدن تالاب هورالعظیم و یا خشک شدن زمین های جنوب شرق اهواز را ، به دلیل خشکی و یا قطع مسیر حوزه آبریز کوپال به مناطق بحران خیز جنوب یعنی جنوب شرق اهواز می دانند.
منشاء اصلی ریزگردها در سال های اخیر خشک شدن بخش عمده ای از ١- تالاب هورالعظیم ، ٢-کاهش چشمگیر آب در تالاب شادگان ، ٣- کاهش دبی رودخانه کارون ۴- کاهش و یا قطع حوزه آبریز کوپال در منطقه جنوب شرق کارون است.
به گفته متخصصان و برپایه پژوهش های انجام شده با میکروسکوپ های الکترونیکی ، درون ریزگردها حاوی نوعی جلبک است که تنها در آب های شور و شیرین دیده می شود. دستآوردهای پژوهشی گویای آن است که ریزگردها منشاء تالابی دارند و نه منشاء بیابانی ، و منشاء تالابی آن در داخل کشور مشخص است.
سوالی ساده ی دیگری که مسولان استانی باید پاسخی صریح و شفاف به آن بدهند آنست که:
در روزهای بحرانی که منجر به تعطیل ادارات در استان گردید، بیشترین منشاء ریزگردها از کدام مناطق بوده است؟ از داخل کشور یا از مناطق خارجی؟
مسولان با مغلطه می گویند در آمارهای دقیق سالیانه، بیشترین انتشار ریزگردها منشاء خارج از کشور دارد. این سخن را به تازگی از مسولی بلند پایه شنیدم. اما نمی گویند و مشخص نمی کنند که ، در روزهای بحرانیِ خاص و فلج کننده ، منشاء ریزگردها خارجی یا داخلی بوده است؟.
اگر ثابت شود که در روزهای بحرانی ،منشاء اصلی کانون های داخلی است ، در آن صورت مقصر اصلی این وضعیت چه کسانی هستند؟
از نظر منطقی و آماری می توان قبول کرد که در مجموع سالانه ، درصد ریزگردهای خارجی احتمالا بیشتراز منشا های داخلی است و در عین حال در روزهای بحرانی خوزستان ، درصد ریزگردهای داخلی ، عامل فلج کردن استان خوزستان است.
بله به نظر می آید ایم مطلب که بیشترین درصد ریزگردها منشاء خارجی دارد، سخنی ناصادقانه و مصلحت جویانه و برای فریب افکار عمومی است. مگر آنکه مسولان به صورت شفاف و بر پایه داده های علمی ثابت کنند که در روزهای بحرانی استان درصد ورود ریزگردهای خارجی بیشتر بوده است.
سیاست های ١- انتقال آب (صرف نظر از هر توجیهی) و ٢ – خشک نمودن تالاب هورالعظیم توسط وزارت نفت در بخش استخراج نفت ، ٣ – اشتباه در طراحی های جاده ای و قطع حوزه آبریز کوپال در مسیر ماهشهر به اهواز ، ۴- کاهش چشمگیر حقابه های تالاب شادگان و هورالعظیم ۵- انتقال آب از سرشاخه های کارون (صرف نظر از هر توجیهی) بزرگترین عوامل تخریب محیط زیست خوزستان و به تبع آن خیزش ریزگردهاست.
همه عامل اصلی فعال سازی کانون های بحران خیر ریزگردها در خوزستان است. مسولان با مغلطه، سعی در نادیده گرفتن مساله اصلی، یعنی این که اصلی ترین عامل ریزگردها داخلی است و نه خارجی را دارند. و این به معنی انحراف مردم از شناختن عاملان و مقصران اصلی چنین وضعیتی را دارند.
مغلطه در دادن آمارهای است که در کل، نشان خواهد داد که بیشترین درصد ریزگردها در مقیاس سال، منشاء خارجی است و به این ترتیب واقعیت در جزء، یعنی روزهای خاص بحرانی را از ذهن ها دور کند. البته این یک فرض است و با دادن آمار دقیق منشاء ریزگردها در روزهای خاصِ بحرانی درستی آن اثبات و با ابطال خواهد شد.
مغلطه عنوان کتابی است که توسط جمی وایت نوشته شده است. عنوان فرعی کتاب راهنمای درست اندیشیدن، تند و نیشدار است.
وایت در این اثر با ذکر مثال هایی به دنبال نشان دادن مغلطه ها ، خطاهای استدلال و تفکر آشفته ، حرف های دوپهلو ، استدلال های توخالی، است.
منطق های حیله گرانه، آمارهای قلابی و دست کاری شده، گفتن بخشی از حقیقت و جلوه دادن آن به عنوان تمام حقیقت، از جمله ترفندهایی است که معمولا سخنرانان و خصوصا دولتمردان و سیاستمدارن غیر صادق از آن بسیار بهره می گیرند.
برخی از سیاستمدارن، گاه با عنوان مصلحت، عملا بخشی از حقیقت را کتمان می کنند و برای آنکه به قول خودشان، دروغی را هم نگفته باشند با استناد به اینکه دروغ نباید گفت، اما ضرورتی به بیان همه حقیقت نیست عملا دروغ گویی را به شیوه ای مغالطه گرانه به کار می گیرند.
در دادگاه های برخی از کشورها، در هنگام سوگند از متهم می خواهند تا سوگند بخورد که نه تنها حقیقت که تمام حقیقت را بگوید. روشن است که چه تفاوت معنا داری میان گفتن حقیقت و گفتن تمام حقیقت نهفته است.
بسیاری از سخنان و استدلال ها بی توجه به وجود تناقضات گفتاری فریبنده و گمراه کننده است.
وایت در بخش آمار حیرت آور می نویسد: آمار سلاح شیمیایی است. حتی وقتی ارقام صحیح اند، آنچه را به آن ها منتسب شده است نشان نمی دهد؛ نتیجه گیری های غلط از آمار، اشتباه جالبی است. البته اگر این آمار اصلا صحیح باشد.
شرط اول حل هر مساله ای، فهم مساله است. و سپس تلاش جهت حل آن ظاهرا مسولان تعمدا نمی خواهند صورت مساله را بفهمند.
