احمدسلامات– بازاری که هیچوقت نمیمیرد، بازار قدیمی شیبان علاوه بر این که آچار فرانسه امورات روزمره مردم است، با این حساب پاک کردن خاطره های دوران بچگی ما در این بازار از شهر به هر دلیلی که باشد امکانپذیر نیست؛ چرا که بازارهای جدید نه برطرف کننده بخش عمدهای از نیازهای روزانه مردم هستند، نه «مردموار» به حساب میآیند و نه میتوان به آنها اعتماد کرد.
بازار قدیمی شیبان، از بازارهای متنوع شهرستان و حتی استان است که جزء حافظه تاریخی شیبان است و آینده این شهر را نیز میسازند. حال و هوای دیگری دارد که هم مدیون ارزانی خرید بیواسطه است و هم دستپرورده کنجکاوی تاریخی ما شیبانی هاست.
در سفرنامه مارکوپولو اشاره زیبایی به بازارهای ایرانی شده است. او میگوید ایرانیها دوست دارند در هزارتوی راهروها گم شوند، میان شلوغی جمعیت و در سایه راه بروند و چندین مغازه را پرسانپرسان بروند تا مایحتاج روزانهشان را بخرند. براستی چرا قدم زدن در بازار شیبان آسان نیست نه سایبانی دارد که از شدت گرما به آن پناه برد نه صندلی برای نشستن که خستگی را رفع کرد و نه پارکینگی که بتوان ماشین های خود را با خیال راحت پارک کرد و با اطمینان به خرید کردن پرداخت و نه جایی برای خوردن آبمیوه ای که بتوانیم از فرط گرمای تابستان گلوی تازه کرد آیا این امکانات اولیه یک بازار نیست چرا بازار سنتی و قدیمی شیبان در طول پنج دوره به آن رسیدگی نمی شود؟
بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری بخش اعظمی از سطح شهرهای کشور را تشکیل می دهند. بازار شیبان در بافت قدیمی و مرکز این شهر قرار دارد، که مرکز کلیه فعالیتهای تجاری و بازرگانی این شهر بحساب می آید، بازار سنتی شیبان که شامل چند خیابان قدیمی و چندفرعی است که به خیابان های دیگر وصل می شود علاوه براین بازار فعلی داری بافت بسیار قدیمی که امکان خطرات بسیار زیادی را فراهم کرده است که تاکنون نسبت به ترمیم آن اقدامی نشده و نیازمند همتی ویژه است، علاوه براینکه این بازار فاقد عرض کافی است همواره مشاهده می شود تعداد زیادی بساط می کنند و رفت آمد همشهریان را مختل می کنند و هیچ حق اعتراضی هم در برابر این بی قانونی وجود ندارد.
در واقع سیم پیچی قدیمی، دیوارهای فرسوده، انبارداری غیر اصولی ، چیدمان غیر مناسب و … احتمال خطرات و آسیب را برای این بازار بیشتر کرده و خطرات زیادی را به همراه دارد که باید در این خصوص تمهیدات لازم را در نظر بگیریم بنابراین بافت فرسوده که بعضا با آثار تاریخی نیز ممزوج شده به همراه افزایش کاربری های تجاری درسال های اخیر مشکل این محدوده ومناطق مشابه را دوچندان کرده است. مشکلی که در پیچ وخم قوانین و طرح ها، هر روز پیچیده تر شده و به شکلی معضلی حل نشده درآمده که تصمیم گیری درباره بهسازی این بازارها را پیچیده تر می کند.
بازار شیبان فاقد امکانات اولیه است و این مشکلات سبب شده تا هم کسبه و هم مشتریانی که از داخل و خارج از شهر برای خرید در این بازار حضور پیدا می کنند نتوانند خرید خود را به راحتی انجام دهند، این بازار فاقد دستشویی عمومی، سقف که در تابستان بسیار اذیت کننده است علاوه براین تخت های مغازه ها این مشکلات را دوچندان کرده و مردمی که برای خرید تردد می کنند که فاصله تردد آنها فقط یک متر است. این بی نظمی حاصل چیست و چرا تاکنون به ان رسیدگی نشده وقتی شهرداری نتواند از پس نظم بازار اصلی شهر که محل رزق و روزی اهالی این شهر است بربیاید؛ نباید انتظار بیشتری برای رفع مشکلات اصلی داشته باشیم.
بازاری که باگذشت ۲۱ سال از شهر شدن شیبان هنوز داری جوی های روباز قدیمی است. جوی هایی که سلامت مردم را به خطر می اندازد، نه آسفالت مناسبی دارد که در روزهای زمستان با آبگرفتگی بسیار رفت و آمد را برای شهروندان مشکل می کند همچنین این عوامل مهم سبب شده تنها مرکز تجارت شهر از نظر بهداشتی خطرات زیادی نیز به دنبال دارد در صورتی که جهت ترمیم آن اقدامی صورت نگیرد تجارت این شهر رو به رکود خواهد رفت در خصوص ترمیم می توان از سنگ فرش بجای آسفالت و همچنین طاق های سنتی که هم اکنون در بازارهای سنتی چون یزد و تبریز به کار برده شده میتوانیم بازار فعلی را سامان ببخشیم و مراتب حضور پرشور مشتریان و حتی گردشگران رافراهم آوریم.
نداشتن سقف برای بازار شیبان یک معضل جدی محسوب می شود و باتوجه به اینکه در تابستان گرما و نورمستقیم خورشید سبب شده مردم نتوانند به راحتی خرید کنند یا مغازه دارن اجناس خود را در برابر نور خورشید به طور مطلوب مراقبت کنند،چقدر لذت بخش و زیبا بود اگر این بازارسرپوشیده با سقف گنبدی شکل طراحی و اجراء شود، از تقارن هندسی منحصربهفردی برخوردار می شد و یا احداث چند آبنما و سبک سنتی در آن انجام می شد مطمئنا این بازار رونق و جلوه خاصی به شهر می داد و چندان هم سخت نیست اگر همت کنیم، شورای شهر وشهرداری با همکاری اداره میراث فرهنگی می توانند در این خصوص همکاری خوبی در جهت رونق بخشیدن به تنها بازار شهر داشته باشند و این انتظار می رود در این دوره به آن توجه داشته باشند.