حاجی زاده: مشکل ما این است که اراده ای در سازمان جهاد کشاورزی استان برای تهیه الگوی کشت و جلوگیری از کشت محصولات آب بر وجود ندارد. اگر هم کارهایی شده، اقداماتی نظامند و کارشناسی شده نبوده است.
تابا؛ پیش از این، طی گزارشات سلسله وار در خصوص نقش کم رنگ و شاید بی رنگ سازمان جهاد کشاورزی در پیشگیری از حریق جنگل ها و عدم آموزش کارآمد به کشاورزان نوشتیم (اینجا را ببینید) از سوی دیگر کشت گسترده محصولات آب بر و پرمصرفی مانند هندوانه که منابع آبی استان را به شدت مصرف می کند و دست آخر با قیمت هر کیلوگرم ۳۰۰ تومان به فروش می رسد، نشان می دهد الگوی کشت مناسب و منطقی برای کشاورزان استان خوزستان تدارک دیده نشده است، آن هم در شزایط بحرانی خیزش ریزگردها و دمای بحرانی هوای خوزستان به دلیل کمبود رطوبت خاک (اینجا را بخوانید)
با وجود این شایسته بود مدیریت جهاد کشاورزی استان با ارایه برنامه خود (حداقل به صورت نمادین) نشان می داد که عزمی در راستای حل معضلات صدرالذکر دارد.
صد البته با دستان خالی نمی توان برنامه داشت و راهکار ارایه داد. از سویی بایسته بود روابط عمومی محترم سازمان جهاد کشاورزی که اتفاقا به صورت مستمر در حال رصد کردن اخبار استان خوزستان است؛ رویکرد خاموشی در برابر انتقادات را در پیش نمی گرفت و با دستان پر در مقام دفاع از عملکرد سازمان جهاد کشاورزی برمی آمد که این مورد نیز نشانگر این است که ضعف در مدیریت این سازمان دستآوردی به غیر از «تقریبا هیچ» در پی نداشته است.
لذا رویکرد «بگذارید نقد کنند، خودشان خسته می شوند» استراتژی لوث در پیش گرفته شده این نهاد حساس بوده است.
پیرامون وضعیت نابسامان کشاورزی استان خوزستان در زمینه کشت محصولات پرمصرف و همچنین بی مسئولیتی در قبال حریق جنگل های خوزستان گفتگویی را با کیامرث حاجی زاده مدیر کل مدیریت بحران استاندرای خوزستان ترتیب داده ایم که انصافا با جدیت تام و تمام پای کار ایستاده و با جدیت پیگیر موضوعات زیست محیطی است.
آقای مهندس حاجی زاده علی رغم بحران در زمینه کم آبی خوزستان که تبعاتی مانند خیزش ریزگردها و افزایش دما را به دنبال داشته، شاهد کاشت محصولات آب بر و پر مصرفی مانند هندوانه و یا ذرت در استان خوزستان هستیم. در حالی که به راحتی و آموزش صحیح به کشاورزان می توان این محصولات را با حبوبات جایگزین کرد، چرا در این زمینه اقدامی صورت نگرفته است و اکنون شاهد بحرانی شدن شرایط استان خوزستان هستیم؟
علت این مساله این است که کمیته های ترویج کشاورزی فعال نیستند. جهاد کشاورزی که باید به کشاورزان آموزش دهد، الگوی کشت تعیین کند، فرهنگ سازی کند و کشت کم مصرف را جایگزین کشت های پرمصرف نماید، اقدامی را تاکنون صورت نداده است.
از طرف دیگر سازمان جهاد کشاورزی خوزستان ماده ۴۵ آیین نامه مبارزه با حریق منابع طبیعی را اعمال نکرده است و ۸۰ درصد از آتش سوزی ها بر اثر آتش زدن بقایای پسچر یا همان باقی مانده محصول بوده است، که نه فرهنگ سازی کرده، نه آموزش داده و نه اعمال ماده ۴۵ نموده است. لذا جهاد کشاورزی در این زمینه کوتاهی کرده است.
بودجه مقابله با ریزگردها که سال گذشته دولت و مجلس آنرا مصوب کردند در اختیار کدام نهاد ها قرار گرفته است؟
کل بودجه و اعتبارات ریزگردها به مجموعه وزارت جهاد اختصاص داده شده و به منابع طبیعی و جهاد نصر واگذار گردیده است. اگر هم یک ریال هم از بودجه این مساله پرداخت شده به این ارگان ها پرداخت شده است. من تشکر می کنم از وزیر جهاد کشاورزی به خاطر پیگیری موضوع اما متاسفانه در برخی از قسمت های اداری استان پیگری لازم صورت نمی گیرد. در آخرین حضور آقای حجتی نیز ایشان با تحکم بیشتر با زیر مجموعه خود برخورد کرد.
آیا شما به عنوان مدیرکل مدیریت بحران استان خوزستان در جلسات خود پیگیر حل معضل کشت های پرمصرف بوده اید؟
در جلسات اخیر بنده و در جلسه ای که در هویزه تشکیل شد بنده موکدا در خصوص محصولات پرمصرف هشدار داده ام و اتفاقا در مورد هندوانه هم مثال زدم. بنده گفتم چه صرفه اقتصادی برای ما دارد که با صرف هزینه زیاد هندوانه را تولید کنیم اما هر کیلو ۲۰۰ تومان آنرا بفروشیم؟! چه توجیهی پشت این قضیه است زیرا که هم ضربه است به ذخایر آب ما، هم ضربه است به خود کشاورز و زمین؛ خب چه کسی باید در این زمینه فرهنگ سازی کند؟ متولی جهاد کشاورزی است و انجمن های صنفی نیز باید در این زمینه کمک کنند.
پیش تر آقای چنگلوایی فرموده بودند چون کشاورزان زمین و آب مورد نیاز را در اختیار دارند و ما توان پرداخت هزینه نکاشت را نداریم، بنابراین ابزار مدیریت کردن این کشت ها را نداریم. از طرفی قانون برای برخودر با متخلفان تمهیدات لازم را ندیده است. نظر شما در این خصوص دست بسته جهاد کشاورزی استان خوزستان در مقابله با این مساله چیست؟
چرا باید به برخورد قانونی متوسل شویم؟! بایستی از آقایان جهاد کشاورزی پرسید قانون مبارزه با آتش سوزی منابع طبیعی و جنگل ها و ماده های ۴۵ و ۴۷ که برای جهاد کشاورزی ابزار قانونی برخورد با متخلفان را تدارک دیده است؛ ایشان چه بهره ای از این قانون تاکنون برده اند؟ مگر تاکنون شکایتی از متخلفانی که بقایای محصولات خود را آتش می زنند صورت گرفته است؟
این قانون می گوید: اگر کشاورزی عمدا کاه و کلش مزرعه خود را آتش بزند، آیین نامه اجازه می دهد سازمان جهاد کشاورزی و سازمان منابع طبیعی شاکی شوند و مجازات قانونی در این زمینه دیده شده است.
با پشتوانه این قانون آیا تاکنون متخلفان از طریق این سازمان ها به مراجع قانونی و قضایی معرفی شده اند؟
مسئولان جهاد کشاورزی مدعی هستند که متخلفان را به مراجع قضایی معرفی کرده اند اما مطمئنا محکم پای کار نبوده اند. بنده در جلسات شهرستان ها تکلیف کرده ام که شورای تامین و فرماندارن گرامی با دادستان ها بسیار هماهنگ باشند. به شرطی که جهاد کشاورزی محکم پای کار باشد. اما وظیفه کمیته های ترویج کشاورزی ارتباط با مردم و کشاورزان است. این جزو سیاست های جهاد کشاورزی است و بنابراین نیازی نیست که دوستان بروند و قانونی بیاورند که پشت جهاد کشاورزی باشد!
اگر مسئولان جهاد کشاورزی می رفتند در میدان عمل و به کشاورزان آموزش می دادند این رویدادهای ناگوار رخ نمی داد. به عنوان مثال دشت قله تل روزگاری با کندن ۱۵ متر به آب می رسیدید اما به اکنون حفاری ۱۰۰ و ۲۰۰ متر رسیده است. بالاخره سازمان جهاد کشاورزی باید این فرهنگسازی را صورت بدهد و تغییر الگوی کشت در میان کشاورزان جا بیافتد و کم کم محصولات پرمصرف با کشت های کم مصرف جایگزین شوند.
خبرنگار ما در سفری که به همراه مهندس چنگلوایی به حمیدیه رفته بود از برخی از کشاورزان در مورد جایگزین کردن محصولات و کشت محصولاتی مانند کنجد سوال پرسید که غالب کشاورزان در زمینه ابعاد فنی کشت برخی از محصولات کم مصرف اظهار بی اطلاعی می کردند.
شما پاسخ سوال خود را دادید. مشکل ما این است که اراده ای در سازمان جهاد کشاورزی استان برای این کار وجود ندارد. اگر هم کارهایی شده، اقداماتی نظامند و کارشناسی شده نبوده است. جاهایی که ورود کرده اند آموزش ها به صورت مقطعی صورت گرفته است.
ولی به نظر من سازمان جهاد کشاورزی به کمک انجمن های صنفی کشاورزی از طریق اصحاب رسانه باید به آموزش کشاورزان بپردازند. بالاخره کسی که هندوانه کشت می کند خرده کشاورز نیست و در ابعاد وسیع این کار صورت می گیرد. متاسفانه شاهد این هستیم که از استان های دیگر نیز برای کشت هنداونه به خوزستان وارد می شود. و این نشان دهنده مدیریت ضعیف درون استان است.