اسماعیل امامی – برخی شهرها با بنا شدن کنار رودخانه‌ها با توجه به موقعیت جغرافیایی،طبیعی و انسانی خود دارای نقش‌های متفاوتی هستند.
در بعضی شهرها مانند اهواز، از زمان قدیم با احداث آب‌بند در مسیر رود کارون، انتقال آب جهت مصارف کشاورزی، شرب، آسیاب و حمل و نقل کالاهای تجاری شهروندان رایج بوده است.
عقب ماندگی شهر اهواز به دلایل مختلف، از جمله آثار جنگ، عدم تناسب تخصص مدیران شهری با مسؤلیت‌های محوله، عدم برخورداری شهروندان از تفریح کافی، ورود ریزگردهای محلی از جنوب شرق اهواز به داخل شهر و ساخت و سازهای ناهماهنگ با فضای کالبدی شهر باعث افزایش دوره گرما و جزایر گرمایی و مشکلات در زندگی شهروندان شده است.
امکان سنجی پتانسیل‌ها و توانمندی‌های مکانی و اقتصادی و تفریحی و خدماتی متناسب با جمعیت همجوار با رود کارون در محدوده شهر اهواز از دیرباز یکی از کانونهای توجه علاقه مندان به این شهر بوده و از جمله طرح و برنامه هایی از سوی محققین جهت ایجاد زیرساختهای مکانی برای گذران اوقات فراغت، برگزاری ورزشها و جشنواره‌های آبی و جذب گردشگر آبی و کمک به اشتغالزایی و افزایش ثروت و فعالیتهای اقتصادی شهر است.
در طرح آمایش برای محدوده کارون در شهر اهواز از پتانسیل فضاها و مکانها و امکانات پیرامون رودخانه به خوبی دیده شده و در این زمینه طرح هایی هم اجراء شده است.
رستورانهای ثابت و متحرک و احداث پارکینگ ، قهوه خانه ها ، کتابخانه عمومی و سالن نمایش ، ایجاد بوستان و مکانهای فضای سبز در کناره های رود کارون ، پل پیاده روی طبیعت و…. ولی مشکل اصلی حل نشده و بوی تعفن روردخانه با وزش باد حال هر گردشگری را بد می کند. در صورتیکه برعکس وزش بادی که از روی اب کارون می آید بایستی حال همه را خوب کند.
فاضلاب شهری اهواز با اداره آب و فاضلاب کلانشهر اهواز و حل مشکل آب‌های سطحی این شهر بر عهده شهرداری اهواز است. (یک نکته اینجا وجود دارد. آب باران پشت بام منازل و حیاط منازل از طریق فاضلاب دفع می شوند، فاضلاب شهری این حجم از فاضلاب را هم در طراحی نادیده گرفته و نکته دوم با ساخت و سازهای عمودی سرانه جمعیت و ریزش آب فاضلاب نیز بالا رفته است). در فصل بارندگی معضل فاضلاب اهواز سرزیر در محلات و خیابان‌ها است و در فصل تابستان همان آلودگی های فاضلابی که سیستم دفع مناسبی ندارد خطر بروز بیماری‌ها را در میان شهروندان تشدید می‌کند و این در حالی است که هیچ برنامه‌ای برای ساماندهی جدی و بلندمدت وضعیت فاضلاب شهری اهواز وجود ندارد و دستگاه‌های مربوطه، برای کنترل سرریز فاضلاب‌های شهری هرچه انجام می دهند مُسکن و موقت است.
هم اکنون فاضلاب برخی از مناطق اهواز بدون تصفیه شدن در رودخانه کارون تخلیه همچنین در خارج از محدوده شهر اهواز، فاضلاب تمام روستاهای حاشیه کارون به رودخانه کارون تخلیه می‌شود. این ها در حالی است که آلاینده‌هایی که به کارون تخلیه می‌شوند، دیگر نمی‌توانند جذب رودخانه شوند زیرا در حال حاضر دبی رودخانه کارون اهواز در کمترین سطح خود قرار دارد که موجب سلب توان خودپالایی از رودخانه کارون شده است.
این آلاینده‌ها در حال نشان دادن آثار خود بر رودخانه کارون هستند. با توجه به اینکه بار آلایندگی فاضلاب‌های شهری بیشتر حالت میکروبی دارد متاسفانه عواقب و پیامدهای این آلاینده‌ها بر اکوسیستم رودخانه در حال بروز است.
بنابراین اجرای هر طرحی در کنار رود صرفه اقتصادی ندارد زیرا که مردم تمایل ندارند در کنار آبی گردهم بیایند که بوی تعفن دارد و بیماری در پی خواهد داشت. شاهد هستیم مردم بچه های خود را به ساحل کارون در شوشتر ، دزفول ، اندیکا و دهدز می برند . به نظر می رسد اولویت طرح های توسعه ای رود حل کردن مشکل آلودگی کارون است تا متعاقبا بتوان در بعد اقتصادی و اجتماعی برنامه ریزی کرد./
